Prehistorik dönemlerde Anadolu'da kemik alet endüstrisi: Bölgesel sentezler ve karşılaştırmalı değerlendirmeler
| dc.contributor.advisor | Özçelik, Kadriye | |
| dc.contributor.author | Bulut, Hande | |
| dc.contributor.department | Arkeoloji | tr_TR |
| dc.date.accessioned | 2023-03-23T06:36:25Z | |
| dc.date.available | 2023-03-23T06:36:25Z | |
| dc.date.issued | 2018 | |
| dc.description.abstract | "Prehistorik Dönemlerde Anadolu'da Kemik Alet Endüstrisi: Bölgesel Sentezler ve Karşılaştırmalı Değerlendirmeler" başlıklı Doktora tez çalışmamız ile dört coğrafî bölgeyi ve bu bölgelerde yer alan beş arkeolojik yerleşimi kapsayan bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma soncunda toplamda 2157 adet orijinal kemik alet tekno-tipolojik olarak incelenmiştir. Ege Bölgesi'nde Ege Gübre (27 adet) ve Yeşilova (335 adet), Akdeniz Bölgesi'nde Direkli Mağarası (28 adet), İç Anadolu Bölgesi'nde Tepecik Çiftlik (1110 adet) ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde Körtik Tepe (657 adet) yerleşimlerinde yürütülen kazılar sonucunda ele geçmiş olan bu kemik aletler gerek kendi içinde bölgesel gerekse bölgeler arası olacak şekilde karşılaştırılarak bir değerlendirme ortaya koyulmuştur. Bu amaçla 69 adet yerleşim ve bu yerleşimlerden ele geçtiği kaydedilen kemik alet örnekleri çalışma kapsamına alınmıştır. Yerleşimlerde yapılan bilimsel arkeolojik kazıları sonucu ele geçen kemik aletlerin incelenmesi, tekno- tipolojik sınıflandırmalarının ve değerlendirmelerinin yapılması, orijinal malzeme üzerinde çalışılan alanların arasındaki benzerlik, farklılık ve bağlantıların ortaya konulması son derece önem taşımaktadır. Gerek dönemsel bağlantı ve ilişkiler gerek kullanılan teknikler gerekse tipolojik sınıflandırma, söz konusu kemik aletlerin kapsamlı bir şekilde ortaya konulması bakımından kaçınılmaz bir zorunluluktur. Ele geçen kemik aletlerin tanımlamaları, tipolojik sınıflandırmaları, hayvan ve kemik tür tayinleri, üretim teknikleri gibi konular hakkında önemli sonuçlar elde edilmiştir. Bunlar arasında çeşitli tekniklerle üretilmiş bızların her dönem ve her yerleşimde ilk sırada yer aldığı söylenebilir. Bızları işlenmiş kemikler, iğne ve iğne parçaları, işlenmiş boynuzlar, ok ve mızrak uçları, spatulalar, kabuk soyucular ve kaşıklar takip etmektedir. Ele geçen kemik aletlerin üretiminde kullanılan teknikler arasında Rasping (Aşındırma) tekniği ile üretilmiş parçalar ilk sırada yer almaktadır. Ayrıca Cutting (Kesme), Smoothing (Düzleştirme), Scraping (Kazıma), Isısal İşlem, Drilling (Delme), Grinding (Sürtme), Splitting (İki Parçaya Ayırma), Grooving (Oluk Açma), Carving (Oyma), Polishing (Cilalama) ve Knapping (Yontma) gibi farklı teknikler de uygulamalar arasında yer almaktadır. Tez çalışmamız; 565 sayfa, 31 tablo, 36 grafik, 115 figür, 2 Şema, 1 Harita ile çok sayıdaki çizim ve levhadan oluşmaktadır. | tr_TR |
| dc.description.ozet | A study covering four geographical regions and five archaeological settlements in these regions was carried out with our doctoral dissertation entitled "Bone Tools Industry in Prehistoric Periods in Anatolia: Regional Synthesis and Comparative Evaluations". As a result of this study, a total of 2157 original bone instruments were examined techno-typologically. These bone tools found out as a result of the excavations carried out in Ege Gübre (27 pieces) and Yeşilova (335 pieces) in the Aegean Region, Direkli Cave (28 pieces) in the Mediterranean Region, Tepecik Çiftlik (1110 pieces) in the Central Anatolia Region and Körtik Tepe (657 pieces) in the Southeastern Anatolia Region have been subjected to comparison both as regional within themselves or cross-regional for an overall evaluation. For this purpose, 69 settlements and bone tools samples from these settlements were included in the study within this comparative evaluation. It is really important to examine the bone tools that are found during the scientific archaeological excavations made in settlements, to make techno-typological classifications and evaluations, to reveal the similarities, differences and connections between the fields studied on the original material. Both periodical connections and relationships and the techniques used as well as the typological classification are crucial in terms of the comprehensive presentation of bone tools. Significant results have been obtained about the definitions of bone tools in hand, about their typological classifications, about animal and bone species determinations of them, and finally about their production techniques. Among these, it can be said that the awl produced by various techniques took the first place in every period and every settlement. Following awls, there are modified bones, needle and needle fragments, modified horns, arrow and spear heads, spatulas, bark extractors and spoons. Among the techniques used in the production of bone tools obtained, the parts produced by Rasping technique are the first. In addition, different techniques such as Cutting, Smoothing, Scraping, Heat Treatment, Drilling, Grinding, Splitting, Grooving, Carving, Polishing, and Knapping are among the applications. Thesis study has 565 pages, 31 tables, 36 graphics, 115 figures, 2 schemes, 1 map and numerous drawing and plates. | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/20.500.12575/87865 | |
| dc.language.iso | tr | tr_TR |
| dc.publisher | Sosyal Bilimler Enstitüsü | tr_TR |
| dc.subject | Anadolu | tr_TR |
| dc.subject | Kemik aletler | tr_TR |
| dc.title | Prehistorik dönemlerde Anadolu'da kemik alet endüstrisi: Bölgesel sentezler ve karşılaştırmalı değerlendirmeler | tr_TR |
| dc.title.alternative | Bone tool industry in prehistoric periods in Anatolia: Regional synthesis and comparative evolutions | tr_TR |
| dc.type | doctoralThesis | tr_TR |