Cilt:62 Sayı:01 (2021)

Permanent URI for this collection

https://dspace.ankara.edu.tr/handle/20.500.12575/74737

Browse

Browsing Cilt:62 Sayı:01 (2021) by Subject "Dilsel Konum"

Now showing 1 - 1 of 1
  • No Thumbnail Available
    Item
    الفروق الدِّلاليَّة بين الجملة الاسميَّة والجملة الفعليَّة: دراسة تطبيقيَّة في القرآن الكريم
    (Ankara Üniversitesi, 2021-05-31) Shoeir, Muhammed Rizk; İlahiyat Fakültesi
    Arapçada bir durumu veya eylemi isim ya da fiil cümlesiyle ifade etmek arasında önemli farklar vardır. Ne var ki çoğu dilci, cümleye başlarken isim ya da fiil kullanılmasının yol açtığı bu farklılıkları sadece şekilsel olarak ele almaktadır. Bu tercihin cümlenin delaleti açısından ne anlam ifade ettiğine ise değinmemektedirler. Hâlbuki söz konusu farklılıklar musned ileyhin isim veya fiil olarak gelmesiyle doğrudan ilintilidir. Arapçada musned ileyh cümle yapısının esas unsurudur. İsim ve fiilin delâlet ettiği anlamlar farklılık arz ettiğinden, musned ileyhin isim veya fiil olmasına bağlı olarak cümlenin anlamı da değişmektedir. İki merfūʿ isimden meydana gelen isim cümleleri, fiil cümlelerinin aksine süreklilik anlamı taşır. Ḫaberi fiil cümlesi olarak gelen isim cümleleri ise sabitlik ve sürekliliğe ek olarak yenilenmeyi ifade eder. Fiil cümlesi ise isim cümlesinin aksine değişkenlik anlamı taşır. Zira fiiller isimlere kıyasla değişken olup süreklilik anlamı taşımazlar. Ayrıca isim cümlesi fiil cümlesine kıyasla daha fazla ek alır. Zira isim cümlesinin haberi hem isim hem de fiil olarak gelebilmektedir. İsim cümlesinin haberi fiil olarak geldiğinde fiile bağlı ekler de cümlede yer alır. İsim cümlesinin ilk ögesi olan mubtedaʾ da bazı durumlarda ek alabil-mektedir. Bütün bunlar isim cümlesindeki anlam zenginliğine delâlet eden göstergelerden-dir. Cümleye isim veya fiille başlanması, ifadede yer alan öğelerin hangisine öncelik verildi-ğine delalet eder. Ayrıca bu tercih, konuşmacının ifade tarzına etki eden şartlara uygun tepki verme gayreti ile ilgilidir. Bu çalışmada isim ve fiil cümlesi arasındaki en önemli semantik farkları ortaya koymak için Kur’an ayetleri özelinde uygulamalı bir tartışma yapılmıştır. Böylece dilbilimcilerin ve müfessirlerin konu hakkındaki görüşleri de değer-lendirilmiştir.