Afet riski altındaki alanlarda kentsel dönüşüm süreci: Turhal örneği
No Thumbnail Available
Date
2018
Authors
Kul, Selim
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara : Ankara Üniversitesi : Fen Bilimleri Enstitüsü : Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Anabilim Dalı
Abstract
Kentler, medeniyetler için yaşama kaynaklık eden canlı mekanizmalar olarak görülmektedir.
Çeşitli mekânsal doku ve yapılardan oluşan kentsel mekânlar; planlı gelişmelerin yanı sıra
kontrolsüz artan nüfusun ihtiyaçları doğrultusunda kimi zaman doğal afetlerin de etkisi ile
plansız ve kaçak yapılaşma gibi ortaya çıkan sorunlar yüzünden düzensiz ve işlevsiz
gelişmelerin etkisi altında kalmaktadır. Eskiyen, yıpranan ve çöküntü alanı halini alan kent
bölgelerinin yeniden işlevsel hale getirilme ihtiyacı zamanla ortaya çıkmaktadır. Çeşitli
medeniyetlere ev sahipliği yapmış Anadolu’da tarihsel süreçte yıkıcı depremlerden dolayı ciddi
boyutta can ve mal kaybının yaşandığı bilinmektedir. Özellikle 1999 Marmara Depremi’nin
yıkıcı etkisinden dolayı risk azaltıcı önlem arayışı devreye konulmuştur. Bu arayışlar
doğrultusunda depremlerin yıkıcı etkilerini azaltmak için afet riski nedeniyle kentsel dönüşüm
yaklaşımı ön plana çıkarılmış ve riskli alanların dönüşümünün yasal dayanağı olan 6306 sayılı
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun yürürlüğe konulmuştur.
Bu çalışma kentsel dönüşümü kapsayan kavramsal çerçeve, afet riski nedeniyle kentsel
dönüşüm ve Turhal ilçesinde hayata geçirilen kentsel dönüşüm çalışmalarının analizini
içermektedir. Çalışmada kuramsal temellerin ve uygulamaların incelenmesinden sonra Turhal
Belediyesi tarafından yürütülen kentsel dönüşüm çalışmaları; literatür araştırması, proje arşiv
taraması ve proje alanında yapılan gözlem ve piyasa araştırmalarının sonuçlarına dayalı olarak
değerlendirilmiştir. Birinci derece deprem kuşağında yer alan ilçede yapılan kentsel dönüşüm
çalışması sonrası sağlıksız ve çarpık yapılaşmanın önüne geçilebileceği, eski yapı stokunun
yenilenerek risk faktörünün ortadan kaldırılacağı, kentsel donatı alanlarının yetersizliğinin
giderileceği ve muhtemel bir depremin yıkıcı etkisinin azaltılacağı öngörülmüştür. Yerel ölçekte
kentsel dönüşüm projelerinin geliştirilmesi ve proje fizibilitesine yeterince önemin verilmediği
ve proje uygulamasının oldukça yavaş ilerlediği ve çeşitli nedenlerle proje uygulamalarının
kesintiye uğradığı dikkati çekmektedir. Yerel yönetimlerde kentsel dönüşüm çalışmalarının
bilimsel ilke ve esaslara uygun geliştirilmesi ve uygulanabilmesi için ilgili bütün birimlerde
gayrimenkul geliştirme ve yönetimi uzmanlarının istihdamına öncelik verilmesi, kentsel
dönüşüm çalışmalarının gayrimenkul geliştirme ve yönetim anlayışı ile ele alınmasını kapsayan
yönetim yaklaşımının geliştirilmesine ihtiyaç duyulduğu vurgulanmalıdır.
Description
Keywords
Afet riski, kentsel dönüşüm, Turhal kentsel dönüşüm, 6306 Sayılı Kanun uygulamaları, gayrimenkul geliştirme çalışmaları