Antalya ili Aksu ilçesinde orman vasfını yitirmiş arazilerin kullanımı ve değerleri ile hak sahipliği ve mülkiyet devrinin analizi
No Thumbnail Available
Date
2018
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara : Ankara Üniversitesi : Fen Bilimleri Enstitüsü : Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Anabilim Dalı
Abstract
Bu çalışmada; orman arazisi ve orman vasfını yitirmiş arazi kavramları kısaca
tanımlanmış ve orman vasfını yitirmiş arazilerin (kısaca 2/B arazisi) mülkiyet ve hak
sahipliğinin tespiti ve hak sahipleri adına devir işlemleri, 6292 sayılı Orman
Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına
Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi İle Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı
Hakkında Kanun kapsamında irdelenmiş ve alan uygulaması sonuçlarına göre temel
sorun alanları ve çözüm yolları ortaya konulmuştur. Çalışmada öncelikle orman vasfını
yitirmiş arazilerin genel durumu incelenmiş ve daha sonra alan uygulaması için Aksu
ilçesi 2/B arazilerine yönelik durum analizi yapılmıştır. Saha çalışması aşamasında
Aksu ilçesinde 2/B arazilerinin tespiti ve değerlendirilmesi süreci incelenmiş ve bu
aşamada Doğu Antalya Emlak Müdürlüğü verileri ile sahada yapılan gözlem ve odak
grup çalışmalarının sonuçlarına göre orman vasfını yitirmiş arazilerin mahalle ölçeğinde
değerleme sonuçları karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Buna ilave olarak
muhtarlar, köy halkı, kadastro çalışanları ve kadastro çalışması sonrasında anlaşmazlık
yaşayan kişiler ile yapılan görüşmelerin sonuçları da çalışmada kullanılmıştır.
Yapılan araştırmalara göre Doğu Antalya Emlak Müdürlüğü tarafından belirlenen arazi
birim değerlerinin, genel olarak inceleme yapılan mahallelere göre piyasa fiyatlarının
üzerinde olduğu, ancak Aksu ilçesi sınırları içinde diğer mahallelerde orman vasfını
yitirmiş arazi değerlerinin piyasa koşullarına göre daha düşük olduğu ve sonuç olarak
aynı ilçe sınırları içinde orman vasfını yitirmiş arazilerin ilan edilen satış fiyatlarında dengesizliklerin oluştuğu ve bunun da hak sahipleri arasında memnuniyetsizliğe yol
açtığı ortaya konulmuştur. İlçedeki orman vasfını yitirmiş arazilere olan talebin yüksek
olması ve arazi piyasa değerlerinin yüksekliği nedeni ile takdir komisyonu tarafından
belirlenen bedeller; incelenen mahallelerin yerleşik halkı olan hak sahiplerinin ödeme
gücünün üzerinde olduğu belirlenmiştir. Yapılan yasal düzenleme ile Antalya ili gibi
yerleşimlerde arazi mülkiyeti ve kullanım sorunlarına çözüm aranması ve araziyi fiilen
kullananlara öncelik sağlanması hedefine ulaşma olanağının değerleme sonuçları ile
gerçekleşme derecesinin düşürüldüğü, 2/B arazilerinin hak sahiplerine devri
işlemlerinin ekonomik ve sosyal etkileri de dikkate alınarak mevzuat ve uygulamanın
gözden geçirilmesi ve satışa ilişkin yeni düzenlemelerin yapılması gerektiği
düşünülmektedir.
Kamu arazilerinin değerlemesi ve ekonomiye kazandırılmasında görev alan milli emlak
personelinin değerleme ve raporlama çalışmalarının uluslararası değerleme standartları
ve bilimsel esaslardan uzak kaldığı, arazi piyasa araştırması, arazi kullanımı ve gelir
verilerinin toplanması yerine yerelde faaliyette bulunan ve hatta orman vasfını yitirmiş
arazilerin hak sahipleri ve akrabaları olan birkaç emlak ofisine arazi satış fiyatlarının
sorulması ile rasyonel değerleme yapılamayacağı, bir bütün olarak Milli Emlak Genel
Müdürlüğü merkez ve taşra teşkilatında değerleme faaliyetlerinde görev alacak kişilerin
gayrimenkul geliştirme ve yönetimi alanında lisans ve lisansüstü eğitim
programlarından mezun olmuş kişilerden seçilmesi uygun bir yaklaşım olacaktır. Bedel
tespit komisyonlarında rayiç bedel veya daha doğrusu piyasa değerinin belirlenmesinde
yoğun eleştirilere yol açmayacak yaklaşımların belirlenmesi, hak sahiplerinin değerleme
süreçlerine ilişkin olarak bilgilendirilmesi ve iyi işleyen değerleme sisteminin kurulması
ile öncelikle hak sahipleri, yerel ekonomi ve devletin zarara uğrama olasılığının asgari
düzeye çekilmesi ve yerel düzeyde olası mülkiyet ve kullanım anlaşmazlıklarının önüne
geçilmesi mümkün olabilecektir.
Description
Keywords
Orman arazisi, orman vasfını yitirmiş arazi (2/B arazi), 6292 Sayılı Kanun, hak sahipliği, satış, mülkiyet devri, değerleme, uygulama sonuçları