Türkiye’de eğitim ve araştırma hastaneleri performansının TOPSIS yöntemi ile analizi
No Thumbnail Available
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Ankara : Ankara Üniversitesi
Abstract
Amaç: Bu araştırmanın amacı Sağlık Bakanlığı’na bağlı eğitim ve araştırma hastanelerinin
performansını çok kriterli karar verme tekniklerinden biri olan TOPSIS yöntemi ile analiz etmektir.
Yöntem: Araştırmanın evreni Sağlık Bakanlığı’na bağlı A1 grubunda yer alan hastanelerin tamamını
kapsamaktadır. Araştırmada örneklem çekilmemiş evrenin tamamına ulaşılmıştır. Araştırma verileri
Sağlık Bakanlığı istatistik raporlarından derlenmiştir. Araştırmada hastane performans değerlendirme
kriteri olarak; hekim başına düşen günlük poliklinik sayısı, yatak başına düşen hekim oranı, yatak başına
düşen hemşire oranı, hekim başına ağırlıklı ameliyat sayısı, yatak doluluk oranı, yatak devir hızı ve
ortalama kalış gün sayısı alınmıştır. Araştırmada verilerinin analizinde TOPSIS yöntemi kullanılarak
hastane performansları tek bir puana çevrilmiş ve hastaneler performans düzeylerine göre sıralanmıştır.
Bulgular: Araştırma verilerinden elde edilen bulgulara göre hastanelerin ortalama performans puanı
0,4647 olarak tespit edilmiştir. Analiz sonucunda, en yüksek puana sahip hastanenin 0,7270 performans
puanı ile Giresun Üniversitesi Prof. Dr. A. İlhan Özdemir Hastanesi, en düşük puana sahip hastanenin
ise 0,2577 performans puanı ile Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi olduğu saptanmıştır. İller
bazında en düşük performans puanı ortalamasının 0,3395,0,3682, 0,4493, 0,4819, 0,5057 ile sırasıyla,
İzmir, Ankara, İstanbul, Antalya ve diğer illere ait olduğu saptanmıştır. Sonuç: Türkiye’de Sağlık
Bakanlığı’na bağlı eğitim ve araştırma hastaneleri performans düzeyinin genel olarak nüfusun az olduğu
illerde faaliyet gösteren, personel ve yatak sayısının düşük olduğu hastanelerde daha yüksek olduğu
tespit edilmiştir. Sağlık Bakanlığı’na bağlı A1 grubunda yer alan hastaneler ile yatak ve personel
sayısının yaklaşık %50’si İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya ilinde bulunmaktadır. Bu durum söz
konusu illerde hastane performansının diğer illerdeki hastanelere göre daha düşük olmasına neden
olmaktadır. Bu nedenle sağlık politika ve planlama yapıcılarına, hastanelere kaynak (personel, yatak,
cihaz, malzeme ve bina vb.) tahsisi yaparken ve öncelik belirlerken TOPSIS gibi çok kriterli karar verme
yöntemlerinden yararlanmaları önerilmektedir.
Description
Keywords
Hastane, Performans, TOPSIS, Hospital, Performance, TOPSIS